Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị

ĐỔI MỚI CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN BẢO VỆ RỪNG VÀ BẢO TỒN ĐA DẠNG SINH HỌC TẠI KHU BTTN BẮC HƯỚNG HÓA

Tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong công tác quản lý, bảo vệ, bảo tồn hệ sinh thái rừng tự nhiên và nguồn gen sinh vật rừng; đặc biệt trong thời kỳ kỷ nguyên số và xu hướng xã hội hóa nghề rừng hiện nay. Ngoài hình thức tổ chức tuyên truyền bằng phương pháp truyền thống như họp thôn tuyên truyền vận động bà con nhân dân thôn/bản, tổ chức ký cam kết bảo vệ, phát tờ rơi và sử dụng phương tiện tuyên truyền lưu động bằng hai thứ tiếng… Nhằm nâng cao nhận thức về pháp luật Lâm nghiệp, trách nhiệm và quyền lợi của cộng đồng dân cư sinh sống trong vùng đệm, năm 2024 Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa đã áp dụng “Đổi mới công tác tuyên truyền bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học”.

KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN ĐAKRÔNG TỪNG BƯỚC TRỞ THÀNH VƯỜN QUỐC GIA ĐAKRÔNG

Sau hơn 20 năm thành lập Khu BTTN Đakrông, bằng sự quyết tâm của đội ngũ công chức, viên chức và người lao động đã khắc phục khó khăn như điều kiện khí hậu khắc nhiệt; vùng sâu, vùng xa; cơ sở vật chất, thông tin liên lạc còn gặp nhiều trở ngại; địa bàn hiểm trở lại giáp ranh nhiều huyện trên địa bàn tỉnh và tỉnh TT Huế. Nhưng với sự nỗ lực đồng lòng của tập thể, từng cá nhân với sự cống hiến hết mình bằng trí và lực, đôi khi đổ cả máu trong những năm tháng đó để bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học nhằm canh giữ để cánh rừng, những loài thú được sinh sống bình yên. Đến hôm nay, Khu BTTN Đakrông từng bước vươn mình mạnh mẻ với sự sinh trưởng, phát triển của hệ sinh thái, tài nguyên rừng ngày càng đa dạng và phong phú.

VAI TRÒ CỦA CỘNG ĐỒNG TRONG BẢO VỆ RỪNG

Sa Mù là quần thể những dãy núi có độ cao trên 1500 mét so với mực nước biển, là một phần quan trọng thuộc khu BTTN Bắc Hướng Hóa, nơi đây có rất nhiều loại động, thực vật quý hiếm…Trước năm 1993, khi chưa có nhánh tây đường HCM vắt qua đỉnh Sa Mù, nơi đây hầu như biệt lập với xung quanh. Sau khi có tuyến đường HCM, giao thông đi lại của đồng bào 4 xã phía Bắc Hướng Hóa, bao gồm Hướng Lập, Hướng Việt, Hướng Phùng, Hướng Sơn được thuận lợi hơn, nhiều bản làng không còn bị cô lập như trước đây.

DỰ ÁN XÂY DỰNG MÔ HÌNH VƯỜN ƯƠM SẢN XUẤT CÂY GIỐNG LÂM NGHIỆP PHỤC VỤ TRỒNG RỪNG VÙNG NGUYÊN LIỆU ĐÁP ỨNG NGUỒN GIỐNG CHẤT LƯỢNG CAO TRỒNG RỪNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG TRỊ, TT HUẾ

Trong giai đoạn 2022 - 2024 được sự đầu tư từ Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị là đơn vị chủ trì thực hiện dự án “xây dựng mô hình vườn ươm sản xuất cây giống lâm nghiệp phục vụ trồng rừng vùng nguyên liệu” thực hiện trên địa bàn 2 tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế, mục tiêu của dự án sẻ xây dựng được 6 mô hình vườn ươm cải tiến ươm giống Keo lai mô, mỗi vườn ươm có quy mô thực hiện 1.000 m2, trong đó: diện tích nhà ươm cây mô khoảng 230m2/nhà và vườn luyện và phụ trợ khoảng 770 m2. Năm đầu tại mỗi vườn ươm dự án hỗ trợ 10 vạn mầm mô và các vật tư kèm theo để các vườn ươm thực hành ươm giống Keo lai mô.

MỘT SỐ THÀNH TỰU VÀ ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU, CHUYỂN GIAO KHOA HỌC CÔNG NGHỆ LÂM NGHIỆP TẠI TỈNH QUẢNG TRỊ

Trong giai đoạn 2012-2023, ngành lâm nghiệp tỉnh Quảng Trị đã giành được những thành tựu to lớn trong việc nâng cao diện tích, chất lượng rừng, bảo vệ môi trường sinh thái, đẩy mạnh chế biến, xuất khẩu lâm sản và cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Để đạt được thành công trên là nhờ có các chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng và Chính phủ trong việc phát triển lâm nghiệp, nông thôn miền núi mà đòn bẩy là phát triển nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ. Nhiều giống cây lâm nghiệp mới có năng suất cao, chất lượng tốt đã được chọn, tạo và phát triển trong sản xuất; nhiều tiến bộ kỹ thuật (TBKT) đã chuyển giao vào sản xuất và mang lại hiệu quả thiết thực. Trong thời gian tới, ngành lâm nghiệp Quảng Trị cần thực hiện tốt các định hướng nghiên cứu và giải pháp góp phần thực hiện tốt đề án Tái cơ cấu ngành lâm nghiệp, phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Bài viết này sẽ tổng kết những thành tựu chính đã đạt được của khoa học công nghệ ngành lâm nghiệp triển khai ở tỉnh Quảng Trị trong thời gian 2012-2023, đồng thời xác định được các tồn tại và đề xuất các định hướng phát triển cho thời gian tới.

CHI CỤC KIỂM LÂM CHỦ ĐỘNG, LINH HOẠT ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN GIẢI QUYẾT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH

Xác định được tầm quan trọng và nhiệm vụ của công tác cải cách thủ tục hành chính, trong thời gian qua Chi cục Kiểm lâm Quảng Trị đã quan tâm đẩy mạnh và xem đây là nhiệm vụ trọng tâm, đột phá hàng đầu, luôn tìm tòi để đưa ra những mô hình mới, cách làm hay để phục vụ người dân được tốt hơn. Hiện nay, Chi cục Kiểm lâm tiếp tục cung ứng 17 thủ tục hành chính trong đó có 01 thủ tục hành chính chiếm đến khoảng 70% tổng số lượng hồ sơ liên quan lĩnh vực lâm nghiệp, đó là thủ tục “Quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác”.

TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN, ĐẤU TRANH, NGĂN CHẶN TÌNH TRẠNG BUÔN BÁN ĐỘNG VẬT RỪNG TRÊN TUYẾN BIÊN GIỚI VIỆT – LÀO

Hướng Hóa là huyện miền núi nằm về phía tây của tỉnh Quảng Trị, với đặc thù là địa phương có chung đường biên giới với Nước CHDCND Lào hơn 156 km; có 06 Đồn Biên phòng đóng quân dọc tuyến từ Đồn Biên phòng Hướng Lập, xã Hướng Lập vào đến Đồn Biên phòng Ba Tầng, xã ba Tầng. Huyện có 08 xã và 01 thị trấn tiếp giáp với 3 huyện của Nước CHDCND Lào; trên tuyến có 01 Cửa khẩu chín là Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo và 03 Cửa khẩu phụ (Cửa khẩu Tà Rùng, xã Hướng Việt, Cửa khẩu Cheng, xã Hướng Phùng và Cửa khẩu Thanh, xã Thanh); ngoài ra có hàng trăm đường mòn, lối mở đi lại giữa dân cư hai bên vùng biên giới để giao thương hàng hóa, kết nối tình nghĩa bạn bè, anh em của người đồng bào dân tộc thiểu số, tạo mối quan hệ truyền thống hữu nghị bền chặt, keo sơn giữa hai 2 nước.

Thực trạng và tiềm năng phát triển lâm sản ngoài gỗ dưới tán rừng của tỉnh Quảng Trị

Trên thế giới, nhu cầu về gỗ và lâm sản ngoài gỗ đang tăng lên nhanh chóng do sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp như chế biến thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm. Theo báo cáo của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc, nhu cầu toàn cầu về gỗ đạt mức khoảng 1,7 tỷ m3 vào năm 2020 và dự kiến sẽ tăng lên 2,1 tỷ m3 vào năm 2030.

NHỮNG NỖ LỰC TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ BẢO VỆ RỪNG, BẢO TỒN ĐA DẠNG SINH HỌC CỦA TRẠM QUẢN LÝ BẢO VỆ RỪNG TRĨA, BQL KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN BẮC HƯỚNG HÓA

Khu bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa có diện tích 23.456,72ha, để thực hiện nhiệm vụ theo Đề án vị trí việc làm và Phương án quản lý rừng bền vững, Ban quản lý đã bố trí 14 viên chức thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học tại 04 Trạm quản lý bảo vệ rừng (Cựp, Trĩa, Nguồn Rào, Hướng Linh).

NÔNG LÂM KẾT HỢP, GIẢI PHÁP KHAI THÁC TIỀM NĂNG SẢN XUẤT VÙNG GÒ ĐỒI QUẢNG TRỊ

Tỉnh Quảng Trị có diện tích đất tự nhiên 470.123 ha (4.700 km2), địa hình lãnh thổ phân hóa thành các dạng núi, gò đồi, đồng bằng và cồn cát ven biển. Đặc điểm khí hậu mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa với lượng mưa trung bình từ 2.300-2.700mm ở vùng đồng bằng, 1.800-2.000mm ở vùng miền núi, nhưng phân bổ không đồng đều trong năm.

KHUYẾN NÔNG VỚI CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN TRỒNG RỪNG THÂM CANH GỖ LỚN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG TRỊ

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đối tượng trồng rừng sản xuất chủ yếu của là cây Keo các loại chiếm trên 80% rừng sản xuất, những năm gần đây cây Keo lai là đối tượng chủ lực. Thực trạng các HTX và người dân vẫn đang trồng rừng gỗ nhỏ với chu kỳ kinh doanh 4 - 5 năm, với mật độ dày 3.000 – 5.000 cây/ha dẫn đến hiệu quả tăng trưởng gỗ thấp, nên hiệu quả kinh tế mang lại đang còn thấp (mỗi chu kỳ thu lợi nhuận 50 -70 triệu đồng/ha). Xu thế trồng rừng thâm canh gỗ lớn có chứng chỉ sẻ đưa đến hiệu quả kinh tế cao hơn gấp 1,5 đến 2 lần so với trồng rừng gỗ nhỏ (trên 200 triệu đồng/ha).

NHÌN LẠI CÔNG TÁC XÂY DỰNG XÃ ĐIỂM TRONG QUẢN LÝ, BẢO VỆ RỪNG

Xây dựng xã điểm về công tác quản lý, bảo vệ rừng là một chủ trương nhận được sự đồng tình, ủng hộ của chính quyền và nhân dân địa phương, nên hàng năm UBND xã điểm đã ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị, Quyết định... trong lĩnh vực bảo vệ và phát triển rừng. Qua đó, người dân có ý thức cao, chấp hành tốt các quy định của Nhà nước về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng tại địa phương.

ĐỘI KIỂM LÂM CƠ ĐỘNG & PCCCR VỚI PHƯƠNG CHÂM “5 SẴN SÀNG” TRONG PHÒNG CHÁY CHỮA CHÁY RỪNG

Quảng Trị hiện có độ che phủ rừng xấp xỉ 50% với phân nửa là diện tích rừng trồng. Bên cạnh đó, tỉnh nhà có khí hậu đặc trưng với nền nhiệt độ và tổng tích ôn cao cùng với gió Tây Nam khô nóng thổi mạnh vào mùa hè tạo ra chỉ số khô hạn lớn dẫn đến nguy cơ cháy rừng rất cao. Là lực lượng chữa cháy rừng chuyên ngành của tỉnh, Đội Kiểm lâm cơ động và PCCCR đã tích cực cụ thể hóa phương châm “4 tại chỗ” bằng phương châm “5 sẵn sàng” cụ thể là: lực lượng, phương tiện, hậu cần và chỉ huy và thông tin luôn luôn sẵn sàng nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra.

ỨNG DỤNG KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ, BẢO VỆ RỪNG VÀ BẢO TỒN ĐA DẠNG SINH HỌC TẠI KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN ĐAKRÔNG

Công nghệ thông tin là một trong những khâu then chốt cho tất cả các ngành nghề cũng như cuộc sống của con người trong thời kỳ 4.0. Việc áp dụng công nghệ trong từng lĩnh vực là động lực thúc đẩy sự phát triển của từng ngành trong thời đại ngày nay. Nắm bắt được những lợi thế đó, Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên đã từng bước đưa công nghệ thông tin vào áp dụng, vận hành nhằm thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng được giao.

ỨNG DỤNG PHẦN MỀM SMART TRONG TUẦN TRA RỪNG VÀ GIÁM SÁT ĐA DẠNG SINH HỌC VÀO KHU BẢO TỒN THIÊN NHIÊN ĐAKRÔNG, TỈNH QUẢNG TRỊ

Phần mềm Smart đã và đang được áp dụng dần trở nên phổ biến tại nhiều đơn vị vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên và các đơn vị khác của khối cơ quan nhà nước ta. Nếu đưa ứng dụng phần mềm SMART ( Công cụ quản lý bảo vệ rừng, báo cáo kết quả bằng công nghệ thông tin) vào Khu bảo tồn thiên nhiên Đakrông sẽ thúc đẩy quá trình chuyển đổi số góp phần giải quyết kịp thời những yêu cầu cấp thiết trong công tác bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN GIỐNG LÂM NGHIỆP PHỤC VỤ TRỒNG RỪNG VÙNG NGUYÊN LIỆU TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG TRỊ

Nâng cao năng suất và hiệu quả công tác phát triển rừng để nâng cao sức cạnh tranh của sản xuất lâm nghiệp là yêu cầu cấp bách trong giai đoạn hiện nay, trong đó công tác giống cây trồng lâm nghiệp đóng vai trò then chốt. Thời gian qua, ngành Nông nghiệp và PTNT đã quan tâm nhiều đến lĩnh vực giống cây lâm nghiệp như việc ứng dụng tiến bộ khoa học trong chọn tạo giống, triển khai sản xuất những giống mới và nhân giống bằng công nghệ nuôi cấy mô, sử dụng giống cây bản địa để trồng rừng,… Nhìn chung công tác giống lâm nghiệp đã góp phần nào cải thiện năng suất, chất lượng rừng, đóng góp vào phát triển kinh tế, bảo tồn đa dạng sinh học, thích ứng với biến đổi khí hậu cho địa bàn tỉnh Quảng Trị và cả nước.

THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN RỪNG TRỒNG GỖ LỚN GẮN VỚI THỰC HIỆN CHỨNG CHỈ FSC PHỤC VỤ CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG TRỊ

XÂY DỰNG MÔ HÌNH TỔ CHỨC QUẢN LÝ SẢN XUẤT HƯỚNG ỔN ĐỊNH ĐẦU RA VÀ LIÊN KẾT TRONG TRỒNG RỪNG VÙNG NGUYÊN LIỆU

Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ tỉnh Quảng Trị nhiệm kỳ 2020 – 2025, đã đề ra “nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm gỗ rừng trồng, ưu tiên và chuyển mạnh sang trồng rừng gỗ lớn theo tiêu chuẩn Quốc tế FSC, gắn doanh nghiệp chế biến với vùng nguyên liệu, sản xuất theo chuỗi giá trị. Hàng năm, trồng mới rừng tập trung đạt 6.500 - 7.000 ha; duy trì độ che phủ rừng ổn định 50%. Đưa tỉnh Quảng Trị trở thành một trung tâm cung cấp nguyên liệu, chế biến gỗ rừng trồng của khu vực miền Trung”.

KHUYẾN NÔNG VỚI CÔNG TÁC TRỒNG RỪNG GỖ LỚN VÙNG NGUYÊN LIỆU PHỤC VỤ CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU

Hiện nay công tác trồng rừng gỗ lớn rất được chú trọng đẩy mạnh thực hiện nhằm nâng cao giá trị gia tăng trong trồng rừng, phục vụ chế biến sâu sản phẩm gỗ rừng trồng mà hiện nay nguyên liệu đang là vấn đề lớn nguồn cung không đủ cầu để hướng đến thị trường xuất khẩu. Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ tỉnh Quảng Trị nhiệm kỳ 2020 – 2025, đã đề ra “nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm gỗ rừng trồng, ưu tiên và chuyển mạnh sang trồng rừng gỗ lớn theo tiêu chuẩn Quốc tế FSC, gắn doanh nghiệp chế biến với vùng nguyên liệu, sản xuất theo chuỗi giá trị. Hàng năm, trồng mới rừng tập trung đạt 6.500 - 7.000 ha; duy trì độ che phủ rừng ổn định 50%. Đưa tỉnh Quảng Trị trở thành một trung tâm cung cấp nguyên liệu, chế biến gỗ rừng trồng của khu vực miền Trung”.