Nhiều năm qua, diện tích cam của các xã Vĩnh Thủy, Cồn Tiên, Triệu Phong, Hải Lăng... đã được chứng nhận VietGAP, OCOP. Một số hộ và hợp tác xã còn mạnh dạn chuyển hướng sản xuất hữu cơ, được cấp chứng nhận theo quy trình nghiêm ngặt. Thống kê toàn tỉnh hiện có trên 50 ha cam được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP và hữu cơ, tạo nền tảng quan trọng để xây dựng thương hiệu cam Quảng Trị an toàn, chất lượng. Cách làm này không chỉ bảo đảm an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng mà còn nâng tầm giá trị sản phẩm, mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường.
Cam hữu cơ Quảng Trị hiện có lợi thế rõ rệt khi giá bán cao hơn 20-30% so với cam thông thường và được nhiều siêu thị, cửa hàng nông sản sạch ưu tiên thu mua. Bình quân mỗi hecta cam cho thu hoạch 12-15 tấn quả, doanh thu đạt 200-300 triệu đồng/năm, nhiều vườn đạt trên 400 triệu đồng. Với cam hữu cơ, lợi nhuận còn cao hơn nhờ đầu ra ổn định và giá trị gia tăng lớn.
Chị Trương Thị Hằng ở xã Triệu Phong là một trong những hộ trồng cam hữu cơ. Trên diện tích hơn 2 ha trên vùng gò đồi ở xã Triệu Phong, Trương Thị Hằng đã áp dụng mô hình “5 không” (không phân bón hóa học, không thuốc bảo vệ thực vật, không thuốc diệt cỏ, không kích thích tăng trưởng và không chất bảo quản) vào trồng cam. Thay vào đó, chị sử dụng phân chuồng hoai mục, kết hợp chế phẩm sinh học và cây cỏ bản địa để tạo hệ sinh thái tự nhiên trong vườn. Năm 2024, vườn cam của gia đình chị Hằng đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ Việt Nam.
“Làm hữu cơ vất vả hơn rất nhiều, phải quan sát cây từng ngày, chăm sóc kỹ từng giai đoạn, nhưng đổi lại cây khỏe hơn, quả ngọt hơn và người trồng cũng yên tâm hơn vì không phải tiếp xúc hóa chất”, chị Hằng chia sẻ. Vụ trước, cam của gia đình chị được thương lái và các cửa hàng nông sản sạch đến tận vườn thu mua hết với giá cao hơn cam sản xuất thông thường khoảng 30%. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận đạt gấp rưỡi so với canh tác truyền thống. Năm nay, vườn cam đang vào vụ chín rộ, dự kiến thu khoảng 30-35 tấn quả, chất lượng đồng đều, tép cam dày, vị ngọt thanh mát.
Theo ông Phan Văn Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh, thời gian tới ngành Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục hỗ trợ nông dân mở rộng diện tích trồng cam hữu cơ, tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật và đẩy mạnh liên kết tiêu thụ. “Chúng tôi đang kết nối các hợp tác xã với doanh nghiệp, hệ thống cửa hàng nông sản sạch và các kênh phân phối organic để đảm bảo đầu ra ổn định. Đây là hướng đi giúp cam Quảng Trị phát triển bền vững và khẳng định thương hiệu trên thị trường,” ông Phương cho biết.
Thực tế, nhiều hộ trồng cam ở các vùng cam Triệu Thượng, Vĩnh Thủy, Trường Thủy... đã chủ động ký kết hợp đồng tiêu thụ với doanh nghiệp và hệ thống bán lẻ ở các tỉnh, giúp nông dân yên tâm đầu tư, còn người tiêu dùng được tiếp cận sản phẩm sạch, chất lượng cao. Mô hình liên kết chuỗi giá trị đang mở ra con đường phát triển mới cho trái cam Quảng Trị - con đường của nông nghiệp hữu cơ, minh bạch và bền vững.
Cam Quảng Trị hôm nay không chỉ là trái ngọt của thiên nhiên, mà còn là kết tinh của tri thức, tâm huyết và khát vọng đổi mới trong sản xuất nông nghiệp. Từ những vườn cam hữu cơ được chăm chút tỉ mỉ, người nông dân đang viết nên câu chuyện mới cho nông sản quê hương câu chuyện của chất lượng, niềm tin và thương hiệu Quảng Trị vươn xa.