Tốt nghiệp đại học chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng và làm công việc ổn định tại một doanh nghiệp trong tỉnh, chị Võ Thị Trang ở xã Vĩnh Linh đã quyết định rẽ hướng táo bạo: rời bàn giấy để khởi nghiệp với mô hình nuôi ốc bươu đen (ốc nhồi) ứng dụng công nghệ cao. Sau hơn 2 năm, mô hình của chị Trang không chỉ mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm, mà còn mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp công nghệ cao tại Quảng Trị.
Năm 2022, sau một lần ra miền Bắc thăm bạn bè và được tham quan các trang trại nuôi ốc bươu đen quy mô lớn, chị Trang nhận thấy đây là mô hình có hiệu quả, phù hợp với điều kiện tự nhiên của quê hương. Trở về Vĩnh Linh, chị quyết định khởi nghiệp nông nghiệp dù vốn liếng và kinh nghiệm còn hạn chế.
Với 150 triệu đồng tiền vốn ban đầu, chị Võ Thị Trang đầu tư 800m² ao hồ tự nhiên để nuôi thử nghiệm ốc bươu đen. Sau khi chuẩn bị ao, tạo nguồn nước và thức ăn xanh, chị mua 20.000 con giống thả nuôi vụ đầu tiên. Sau 5 tháng nuôi, chị thu hoạch 2,5 tấn ốc thương phẩm, bán với giá 70.000 đồng/kg, thu lãi hơn 80 triệu đồng. Mặc dù kết quả ban đầu khả quan nhưng cũng bộc lộ nhiều hạn chế, như: nuôi ốc trong ao hồ tự nhiên chịu tác động lớn của thời tiết, độ pH nước dễ thay đổi khi mưa lớn; mùa lạnh ốc ngừng sinh trưởng, còn mùa hè nắng gắt làm ốc chết hàng loạt. “Nuôi theo cách truyền thống, mỗi năm chỉ làm được một vụ, tốn nhiều công chăm sóc, mà hiệu quả không cao,” chị Trang chia sẻ.
Nuôi ốc bươu đen công nghệ cao có hệ thống lọc, xử lý nước hiện đại giúp chị Trang tiết kiệm nhân công, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm
Không nản chí, chị Trang dành thêm thời gian đi tham quan, học hỏi tại nhiều trang trại nuôi ốc công nghệ cao trong và ngoài tỉnh. Qua đó, chị nhận thấy việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, kiểm soát môi trường nước và thức ăn là yếu tố then chốt để nuôi ốc hiệu quả quanh năm.
Đầu năm 2024, sau thời gian nghiên cứu và tích lũy kinh nghiệm, chị Trang mạnh dạn đầu tư hơn 2,2 tỷ đồng xây dựng trang trại nuôi ốc công nghệ cao tại xã Vĩnh Linh. Mô hình gồm 4 hồ nuôi lót bạt với tổng diện tích 1.000 m², được bao phủ bằng nhà màng để ổn định nhiệt độ, hạn chế tác động của mưa nắng. Điểm nổi bật là hệ thống lọc nước tuần hoàn khép kín trị giá hơn 640 triệu đồng, vận hành bằng điện 3 pha và kết nối trực tiếp với điện thoại thông minh giúp người nuôi giám sát độ pH, nhiệt độ, mực nước và điều khiển thiết bị từ xa.
Hệ thống lọc, xử lý nước và sục khí giúp đảm bảo chất lượng nước trong ao nuôi, ốc bươu đen sinh trưởng tốt
Tháng 8/2024, chị Trang thả 350.000 con ốc giống vào 4 hồ. Sau 4 tháng chăm sóc, chị thu hoạch hơn 7 tấn ốc thương phẩm, bán với giá 80.000 đồng/kg, thu lãi ròng 290 triệu đồng. Chị Trang chia sẻ: “So với nuôi truyền thống, mô hình nuôi công nghệ cao đã rút ngắn thời gian nuôi từ 6 tháng xuống còn 4 tháng nhưng lại giúp tăng năng suất lên gấp đôi từ 3 tấn lên 7 tấn/1.000 m², tỷ lệ hao hụt giảm chỉ còn 5-10%; ốc phát triển đồng đều, kích cỡ lớn 35-40 con/kg. Nhờ đó, mỗi năm trang trại có thể nuôi 2-3 vụ. Sau mỗi vụ xuất bán, chị Trạng chọn lựa những con ốc bố mẹ đạt chất lượng cao để lại làm giống.
Hệ thống lọc, xử lý nước ao nuôi ốc bươu đen hiện đại, kết nối với điện thoại thông minh để điều khiển từ xa
Song song đó, chị Trang đầu tư dây chuyền sản xuất viên cám nổi để chủ động nguồn thức ăn. Thức ăn cho ốc gồm 70% thức ăn xanh (bầu, bí, mướp, khoai, bèo tấm, sắn…) và 30% tinh bột (cám gạo, cám ngô, cám công nghiệp). Việc tự sản xuất thức ăn giúp kiểm soát dinh dưỡng, giảm chi phí và hạn chế ô nhiễm nước ao. Chị Trang cũng tự sản xuất con giống bằng hệ thống ấp trứng ốc nhằm chủ động đầu vào và chọn lọc những con giống bố mẹ chất lượng cao. Quanh trang trại, chị trồng 2 ha lúa và 1 ha hồ nuôi cá nước ngọt để tận dụng phụ phẩm làm thức ăn, tạo vòng tuần hoàn sinh học khép kín.
“Nhờ có hệ thống lọc nước tuần hoàn và nhà màng, môi trường nuôi luôn ổn định, ốc sinh trưởng tốt quanh năm. Tôi có thể theo dõi toàn bộ hoạt động của trại chỉ bằng điện thoại, vừa tiện lợi vừa tiết kiệm nhân công,” chị Trang cho biết.
Mô hình nuôi ốc của chị Trang không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn thân thiện với môi trường. Nước trong hệ thống được lọc, khử khuẩn và tái sử dụng, không xả thải ra bên ngoài, góp phần giảm ô nhiễm nguồn nước. Trong quá trình nuôi, chị Trang không sử dụng kháng sinh hay hóa chất thủy sản, đảm bảo an toàn thực phẩm. Nhờ vậy, sản phẩm ốc bươu đen của chị đã được chứng nhận VietGAP, được thương lái từ Hà Tĩnh đến các tỉnh phía Bắc thu mua tận nơi.
Mô hình nuôi ốc bươu đen công nghệ cao của chị Võ Thị Trang
Từ một cử nhân tài chính trở thành nông dân hiện đại, chị Võ Thị Trang đã chứng minh rằng nếu biết ứng dụng khoa học kỹ thuật và có tư duy làm nông nghiệp mới, người trẻ hoàn toàn có thể làm giàu trên chính quê hương mình. Dự định của chị là tiếp tục mở rộng quy mô trang trại, liên kết với các hộ dân để xây dựng chuỗi sản xuất-tiêu thụ ốc bươu đen khép kín, đồng thời đầu tư chế biến sâu để tăng giá trị sản phẩm trước khi đưa ra thị trường. Chị cũng mong nhận được sự hỗ trợ về vốn, kỹ thuật và xúc tiến thương mại từ các ngành, địa phương để phát triển bền vững hơn.
“Tôi tin rằng nông nghiệp hiện đại không chỉ cần sức lao động mà cần cả tri thức và công nghệ. Khi làm chủ được hai yếu tố đó, người nông dân hoàn toàn có thể chủ động sản xuất, nâng cao thu nhập và bảo vệ môi trường,” chị Trang chia sẻ.