Ứng dụng công nghệ số để khoác “áo mới” cho ngành lâm nghiệp

Trước đây, công tác quản lý rừng tại Quảng Trị chủ yếu dựa vào sổ ghi chép tay, bản đồ giấy và phương pháp đo đạc thủ công. Tuy nhiên, phương pháp này không chỉ cồng kềnh, dễ sai sót mà còn gây khó khăn trong việc kiểm tra, giám sát. Nhận thức về những hạn chế đó, tỉnh đã xác định chuyển đổi số là chìa khóa để giải bài toán quản lý rừng một cách hiệu quả. Toàn bộ dữ liệu liên quan đến quy hoạch ba loại rừng, hiện trạng rừng, chủ rừng và hồ sơ quản lý đã được số hóa, tích hợp vào hệ thống phần mềm quản lý rừng bền vững (SFM). Nhờ đó, các cơ quan chức năng có thể truy xuất thông tin nhanh chóng, chính xác, phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo và điều hành.
Các chủ rừng cũng đã mạnh dạn ứng dụng các công nghệ tiên tiến như viễn thám, hệ thống thông tin địa lý (GIS) và máy bay không người lái (drone) vào công tác giám sát tài nguyên rừng. Đây được xem là bước tiến đột phá, giúp thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận truyền thống. Thay vì phải cử lực lượng tuần tra đi kiểm tra từng khu vực, giờ đây Chi cục Kiểm lâm tỉnh có thể sử dụng ảnh vệ tinh độ phân giải cao để phát hiện các điểm nóng có nguy cơ cháy rừng hoặc khu vực có dấu hiệu phá rừng trái phép. Khi phát hiện bất thường, drone sẽ được triển khai để bay khảo sát thực địa, thu thập hình ảnh và dữ liệu chính xác, làm cơ sở để cảnh báo sớm hoặc xử lý vi phạm. Công nghệ này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, nhân lực mà còn nâng cao hiệu quả giám sát, bảo vệ rừng một cách chủ động và linh hoạt.
Một điểm sáng trong hành trình chuyển đổi số của ngành lâm nghiệp Quảng Trị là việc minh bạch hóa chuỗi giá trị lâm sản. Tỉnh đã triển khai giải pháp gắn mã QR hoặc tem điện tử cho từng lô gỗ khai thác hợp pháp. Khi quét mã, người dùng có thể truy xuất đầy đủ thông tin về chủ rừng, vị trí khai thác, loài cây, thể tích, phương tiện vận chuyển... Điều này không chỉ giúp cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc gỗ, ngăn chặn tình trạng khai thác và buôn bán gỗ trái phép, mà còn nâng cao giá trị và uy tín sản phẩm gỗ của địa phương. Nhờ đó, Quảng Trị có thể mở rộng thị trường xuất khẩu đến những quốc gia có yêu cầu khắt khe về tính hợp pháp và minh bạch của nguồn nguyên liệu.
Tuy nhiên, để công cuộc chuyển đổi số thực sự đi vào chiều sâu và phát huy hiệu quả lâu dài, yếu tố con người đóng vai trò then chốt. Nhận thức được điều này, tỉnh Quảng Trị đã tổ chức nhiều lớp tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước, các chủ rừng và hộ gia đình. Những buổi tập huấn không chỉ giúp người dân làm quen với các phần mềm, ứng dụng mới mà còn góp phần thay đổi tư duy từ thủ công sang số hóa. 
Với quyết tâm chính trị, tầm nhìn chiến lược và sự đồng lòng của người dân, ngành lâm nghiệp vốn gắn liền với hình ảnh của thiên nhiên hoang sơ giờ đây đã trở thành một phần của hệ sinh thái số, nơi công nghệ và con người cùng nhau bảo vệ, phát triển và khai thác tài nguyên một cách thông minh, bền vững và đầy trách nhiệm.