* Các nguy cơ khi sử dụng kháng sinh không hợp lý trong chăn nuôi:
Sử dụng thuốc kháng sinh trong chăn nuôi rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe vật nuôi và năng suất. Việc này góp phần đảm bảo an ninh lương thực, an toàn thực phẩm và sức khỏe động vật, nhờ đó bảo vệ sinh kế và sự bền vững của hoạt động chăn nuôi. Việc sử dụng kháng sinh không đúng trong chăn nuôi có thể gây ra những hậu quả đáng kể và khó lường, bao gồm cả rủi ro về sức khỏe đối với động vật, với cộng đồng và môi trường. Giờ đây, chúng ta đang đối mặt với nguy cơ do hiện tượng kháng kháng sinh (AMR) sẽ phá hủy các thành tựu về thú y và an toàn thực phẩm.
- Gây hiện tượng kháng thuốc kháng sinh: Khi thuốc kháng sinh được sử dụng thường xuyên cho vật nuôi khỏe mạnh như một biện pháp phòng ngừa hoặc để thúc đẩy tăng trưởng, nó sẽ dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh; làm giảm hiệu quả điều trị của thuốc và buộc phải thay đổi thuốc dẫn đến tăng chi phí cho quá trình sản xuất gây nên những tổn thất về kinh tế; làm giảm hiệu của chăn nuôi.
- Nguy cơ về an toàn thực phẩm: Dư lượng kháng sinh và vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh trong các sản phẩm động vật có thể gây ra rủi ro về an toàn thực phẩm. Nếu thời gian ngừng sử dụng sản phẩm kháng sinh không được áp dụng theo đúng quy định, tồn dư kháng sinh sẽ vượt mức giới hạn tối đa cho phép và có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người như suy thận, dị ứng, kém phát triển xương.
- Vi khuẩn kháng thuốc truyền lây sang người: vi khuẩn kháng thuốc từ vật nuôi có thể truyền sang người thông qua tiêu thụ thịt, sản phẩm từ thịt, sữa bị ô nhiễm …. Điều này có thể dẫn đến nhiễm trùng khó điều trị bằng kháng sinh thông thường, có khả năng dẫn đến bệnh nặng hơn và thời gian nằm viện kéo dài, thậm chí bị tử vong do không có thuốc điều trị.
- Ngoài ra còn có các nguy cơ khác: gây ô nhiễm môi trường, làm mất các dấu hiệu cảnh báo về sức khỏe của vật nuôi hay tác động lớn đến kinh tế do tăng chi phí chăm sóc sức khỏe cho con người hoặc bị ảnh hưởng bởi các hạn chế thương mại được áp dụng đối với các quốc gia sử dụng nhiều kháng sinh trong chăn nuôi, ảnh hưởng đến thương mại nông sản quốc tế.
* Thực hành sử dụng kháng sinh tốt trong chăn nuôi:
- Một là, chẩn đoán đúng bệnh: Chẩn đoán chính xác là điều cần thiết, giúp cho ta lựa chọn kháng sinh đúng và thích hợp trong điều trị bệnh động vật.
- Hai là, sử dụng đúng kháng sinh: Chỉ dùng kháng sinh khi thật cần thiết và khi đã chẩn đoán đúng bệnh là do tác nhân gây bệnh là vi khuẩn. Lý tưởng hơn nữa là phân lập được các chủng gây bệnh và làm kháng sinh đồ.
- Ba là, mua thuốc kháng sinh: Chỉ mua thuốc kháng sinh là thuốc thú y đã được cấp đăng ký lưu hành và được bán ở các cửa hàng đại lý thuốc thú y đã được cấp phép hành nghề.
- Bốn là, dùng kháng sinh đúng đường, đúng liều quy định và đúng liệu trình: Đưa kháng sinh vào cơ thể con vật bằng đường dùng phù hợp để kháng sinh đạt đủ nồng độ tại mô bệnh, từ đó tiêu diệt được vi khuẩn gây bệnh hoặc ức chế vi khuẩn, cùng với hệ phòng vệ của cơ thể vật nuôi loại bỏ mầm bệnh mà không gây hại cho con vật là cách sử dụng kháng sinh hiệu quả nhất.
+ Ước tính trọng lượng động vật để xác định đúng liều dùng.
+ Phải tuân thủ đủ liệu trình ghi trên nhãn thuốc và hướng dẫn của nhà sản xuất, ngay cả khi các triệu chứng nhiễm khuẩn có vẻ đã chấm dứt.
Việc tuân thủ đúng liều và đúng liệu trình là nhằm đảm bảo duy trì được nồng độ cho tác dụng ức chế vi khuẩn của kháng sinh trong máu và tại các vùng bị nhiễm khuẩn; đồng thời hạn chế khả năng phát triển kháng kháng sinh của vi khuẩn trong tương lai.
- Năm là, xử lý đúng: Không tích trữ các loại thuốc đã sử dụng một phần. Đặt tất cả phần thuốc không sử dụng hết, dụng cụ sử dụng (kim, bơm tiêm sử dụng một lần) vào thùng chứa thích hợp khi hoàn thành xong việc điều trị. Không được vứt bỏ chúng với rác thải sinh hoạt hoặc đổ thuốc thú y xuống cống hoặc nhà vệ sinh vì hoạt động này dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn kháng thuốc trong môi trường.
- Sáu là, thời hạn ngưng thuốc: Thời gian ngưng thuốc phải được tuận thủ nghiêm ngặt khi sử dụng kháng sinh. Nếu thời gian ngừng sử dụng sản phẩm kháng sinh không được áp dụng theo đúng quy định, tồn dư kháng sinh sẽ vượt mức giới hạn tối đa cho phép. Tồn dư kháng sinh có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người (suy thận, dị ứng, kém phát triển xương…). Nếu mức độ tồn dư cao có thể góp phần phát triển các dòng vi khuẩn kháng thuốc.
- Bảy là, ghi chép và lưu trữ hồ sơ: Phải lưu đơn thuốc và ghi chép lại các thông tin điều trị như: số thẻ tên động vật (nếu có), tên thuốc, liều dùng, ngày dùng, thời gian dùng, thời gian ngưng thuốc... Điều này có thể giúp việc điều trị bệnh động vật trong tương lai và lựa chọn sử dụng kháng sinh trong điều trị của mỗi trang trại.
Nguyễn Thị Thúy Hằng - Chi cục Chăn nuôi và Thú y
Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị
Giải cầu lông Khuyến nông mở rộng chào mừng kỷ niệm 30 năm...
Tọa đàm 8/3/2023 và Hưởng ứng tuần lễ áo dài của...
Hoạt động Team Building tại Mũi Si - Vĩnh Linh
Hoạt động Đoàn Thanh niên TTKN " Trở về nguồn thăm quan di...
Công đoàn CSTV Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị ra quân...
