Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị

Các biện pháp phòng, chống thiên tai đảm bảo an toàn cho người và tàu cá khi hoạt động sản xuất trên biển

Trong thời gian vừa qua do ảnh hưởng của sự biến đổi khí hậu toàn cầu, thiên nhiên bất thường, bão áp thấp nhiệt đới, gió mùa Đông bắc luôn là mối quan tâm hàng đầu của người đi biển, đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của tàu thuyền. Để giảm thiểu tổn thất về tài sản và lao động trên tàu cá trong mùa mưa bão, Chi cục Thủy sản hướng dẫn cho bà con về một số biện pháp chủ động phòng, chống thiên tai đảm bảo an toàn cho người và tàu cá hoạt động trên biển nhằm giảm thiểu rũi ro, như sau

PHƯƠNG PHÁP PHÂN BIỆT SỰ TRÚNG ĐỘC VÀ SỰ NỔI ĐẦU CỦA CÁ TRONG AO NUÔI

Nuôi cá nếu thiếu oxy chúng phải ngoi lên mặt ao để lấy không khí, và trong các ao nuôi thường xảy ra hiện tượng cá bị trúng độc hoặc nổi đầu, dẫn tới cá chết hàng loạt xảy ra khá thường xuyên, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả của vụ nuôi. nếu chúng ta không hiểu cách chúng biểu hiện thì không có hướng xử lý kịp thời để cứu đàn cá của mình. Do đó, về mặt kỹ thuật, khi phát hiện trường hợp trên, cần phân biệt chính xác sự trúng độc và sự nổi đầu của cá nuôi để kịp thời có biện pháp cứu chữa phù hợp tương ứng, giảm bớt thiệt hại là vấn đề mấu chốt trong nuôi cá.

TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NUÔI TRỒNG THỦY SẢN TRONG ĐIỀU KIỆN THỜI TIẾT NẮNG NÓNG NĂM 2023

Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, trong năm 2023, ở miền Trung thời tiết nắng nóng sẽ diễn ra từ tháng 5 đến hết tháng 8 và thời gian nắng nóng gay gắt nhất từ tháng 6 đến đầu tháng 8. Đáng chú ý, thời tiết nắng nóng gay gắt hơn và các đợt nắng nóng dự báo kéo dài hơn so với năm 2022. Các đợt nắng nóng có thể kéo dài trên 7 ngày. Nhiệt độ cao khoảng 37 - 39oC, có nơi cao hơn từ 40 - 42oC.

CHỦ ĐỘNG PHÒNG, CHỐNG DỊCH BỆNH TRÊN TÔM NUÔI

Dịch bệnh trên tôm nuôi hiện nay đã trở nên phổ biến, thường xuyên xảy ra và gây thiệt hại lớn cho người nuôi. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và PTNT, năm 2022, tổng diện tích nuôi tôm nước lợ bị thiệt hại là 23.438 ha tại 21 tỉnh, thành phố, tăng 15,5% so với năm 2021, trong đó diện tích thiệt hại xác định do dịch bệnh là 7.135 ha (chiếm 30,4% tổng diện tích tôm bị thiệt hại; tăng gần 42% so với cùng kỳ năm 2021), diện tích còn lại do chủ nuôi tôm, cơ quan thú y địa phương không lấy mẫu xét nghiệm bệnh (9.914 ha, chiếm 42,3%) và do các yếu tố khác như môi trường (6.389 ha, chiếm 27,3%). Riêng từ đầu năm 2023 tới nay, cả nước có gần 4.024 ha tôm nuôi tại 7 tỉnh bị thiệt hại, trong đó khoảng 2.239 ha thiệt hại do dịch bệnh (chiếm 55,65%), còn lại 1.785 ha thiệt hại do môi trường, thời tiết và không rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, số liệu dịch bệnh chưa sát với thực tế, có thể cao hơn nhiều so với số liệu báo cáo.

CHẾ BIẾN THỨC ĂN CHO CÁ TỪ CÁC SẢN PHẨM NÔNG NGHIỆP

Trong nuôi trồng thuỷ sản nói chung và nuôi cá nói riêng cần phải đầu tư các nguồn vốn chủ yếu như con giống, thức ăn, công chăm sóc, quản lý... Nhưng đầu tư cho thức ăn nuôi cá thường chiếm một tỷ lệ lớn. Nếu người nuôi biết tận dụng và chế biến thức ăn cho cá từ các sản phẩm nông nghiệp thì sẽ nâng cao được hiệu quả kinh tế, vẫn đảm bảo được lợi ích kinh tế của người nuôi cá.

GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NUÔI TÔM NƯỚC LỢ TẠI TỈNH QUẢNG TRỊ

Nghị quyết Đảng bộ tỉnh Quảng Trị lần thứ XVII tiếp tục xác định ngành thủy sản tỉnh Quảng Trị trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tập trung khai thác đánh bắt xa bờ, đẩy mạnh nuôi trồng, khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản; tăng cường đầu tư tàu thuyền công suất lớn, kết hợp phát triển kinh tế và bảo vệ chủ quyền biển đảo quốc gia. Phấn đấu sản lượng thủy sản năm 2025 đạt 38 nghìn tấn. Mở rộng diện tích nuôi trồng thủy sản lên 3.800 - 4.000 ha. Năm 2022, tổng sản lượng thuỷ sản đạt 35.834 tấn, trong đó khai thác thủy sản đạt 26.855 tấn và nuôi trồng thủy sản đạt 8.979 tấn. Tổng diện tích nuôi trồng mặn lợ đạt 1.143 ha, trong đó diện tích nuôi tôm trên toàn tỉnh đạt 1.024 ha (tôm sú là 181ha, tôm thẻ là 843ha). Sản lượng tôm nuôi toàn tỉnh đạt là 5.146 tấn, trong đó sản lượng tôm thẻ là 4.899 tấn, tôm sú là 247 tấn.

GIẢI PHÁP CƠ GIỚI HÓA NGHỀ LƯỚI CHỤP KHAI THÁC HẢI SẢN Ở VÙNG KHƠI QUẢNG TRỊ

Trong những năm gần đây, ngành khai thác hải sản của Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, liên tục duy trì nhịp độ tăng trưởng cao theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, đóng góp không nhỏ vào nền kinh tế của Đất nước.

KỸ THUẬT CẢI TẠO AO NUÔI TÔM

Với tình hình biến đổi khí hậu như hiện nay, thiên tai mưa lũ hay xãy ra không chỉ gây thiệt hại cho bà con nuôi trồng mà còn để lại hậu quả xấu cho môi trường ao nuôi. Cùng với đó, Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Trị đã ban hành khung lịch thời vụ thả giống nuôi tôm nước lợ 2023,với nuôi tôm thẻ chân trắng chính vụ là từ 15/03 đến 30/05, vụ đông từ 01/10 đến 15/11; nuôi tôm sú là từ 01/04 đến 30/05.Thời điểm này rất thích hợp cho việc cải tạo ao để chuẩn bị vụ nuôi mới, và việc cải tạo ao đúng kỹ thuật sẽ giúp việc sản xuất được thuận lợi hơn. Sau đây chúng tôi xin khuyến cáo bà con áp dụng quy trình cải tạo ao nuôi tôm như sau:

KỸ THUẬT XÂY DỰNG HẦM BẢO QUẢN SẢN PHẨM TRÊN TÀU KHAI THÁC HẢI SẢN XA BỜ BẰNG CÔNG NGHỆ CPF

Vào thời gian này các tàu thuyền ít ra khơi vì đang bước vào vụ đông, đây là khoảng thời gian phù hợp với việc đưa tàu vào cải hoán, tu sữa, nâng cấp để chuẩn bị cho các chuyến biển ra khơi sắp tới. Hiện nay sự phát triển của các đội tàu đánh bắt xa bờ ngày càng được mở rộng, nhiều tàu cá có công suất lớn. Tuy nhiên cơ sở trang thiết bị trên tàu đã xuống cấp, thiếu sự đầu tư đồng bộ, cùng với đó là khâu bảo quản sản phẩm sau thu hoạch chưa được người dân quan tâm dẫn đến sự thất thoát sản phẩm, chất lượng sản phẩm chưa được đảm bảo. Bên cạnh đó chi phí của chuyến biển tăng lên do lượng đá hao hụt đá mang theo, kéo theo thời gian đi biển bị giảm đi đáng kể.

KỸ THUẬT NUÔI CÁ LÓC TRONG BỂ LÓT BẠT

Hiện nay mô hình nuôi cá lóc trong bể lót bạt đang dần phổ biến, trở thành giải pháp nuôi trồng thủy sản mang lại lợi ích cho nông dân và hiệu quả kinh tế cao. Cá được nuôi trong bể lót bạt với kỹ thuật đơn giản, thời gian thu hoạch nhanh, đảm bảo về chất lượng và trọng lượng của cá, giúp giá thành cao hơn.

TỎI: KHÁNG SINH TỰ NHIÊN CỰC HỮU ÍCH TRONG NUÔI TRỒNG THỦY SẢN

Hiện nay, dịch bệnh trên nhiều thủy sản ngày càng nhiều, dịch bệnh lây lan nhanh chóng, trong đó việc lạm dụng các loại hợp chất hóa học, các chất kháng sinh đã tạo nên sự tồn dư kháng sinh và các tác nhân gây bệnh kháng thuốc trong quá trình điều trị bệnh. Việc tồn dư kháng sinh trên sản phẩm thủy sản không những ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe con người mà còn tạo nên những rào cản về xuất khẩu thủy sản nước ta.

SỬ DỤNG MEN VI SINH TRONG NUÔI THỦY SẢN

Việc sử dụng men vi sinh trong nuôi thuỷ sản là hướng đi có ý nghĩa thực tiễn về khía cạnh bảo vệ môi trường và bảo đảm hiệu quả sản xuất. Qua đó, hạn chế sử dụng hoá chất, kháng sinh trong phòng trừ dịch bệnh mà thay vào đó là tăng cường sử dụng các loại chế phẩm sinh học (men vi sinh), nhằm góp phần đưa nghề nuôi thuỷ sản phát triển bền vững.

HỆ THỐNG NUÔI TÔM 3 GIAI ĐOẠN GIÚP TĂNG NĂNG SUẤT, GIẢM ẢNH HƯỞNG MÔI TRƯỜNG

Trong những năm gần đây, biến đổi khí hậu phức tạp ảnh hưởng trực tiếp đến nghề nuôi trồng thủy sản nói chung và và nghề nuôi tôm nói riêng. Đồng thời môi trường bị ô nhiễm, dịch bệnh luôn thường trực và có nguy cơ bùng phát cao... Mặt khác thì giá cả thị trường bất ổn, chu kỳ “mất mùa được giá, được mùa mất giá” vẫn cứ xoay quanh, chi phí vật tư đầu vào (thức ăn, giống, ...) vẫn tăng từng ngày làm ảnh hưởng rất lớn tới người nông dân trong nghề nuôi trồng. Vì vậy, việc tìm ra giải pháp nuôi hiệu quả, cải tiến kỹ thuật nhằm tăng năng suất, nâng cao thu nhập, giảm thiểu rủi ro cho người dân là vấn đề rất cần thiết cho nghề nuôi tôm.

TÁC ĐỘNG VÀ GIẢI PHÁP NUÔI TÔM MÙA NẮNG NÓNG

Quảng Trị là một trong những nơi chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió phơn khô nóng. Theo dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia thì nền nhiệt mùa hè năm nay có thể cao hơn cùng kỳ năm ngoái khoảng 0,50C. Ngành nuôi tôm chịu tác động rất lớn về ảnh hưởng của mùa nắng nóng như dịch bệnh, giá cả thị trường... Nhiệt độ ao tôm có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và hệ sinh thái của tôm. Nếu quản lý nhiệt độ ao nuôi tôm không tốt, tôm sẽ dễ bị nhiễm bệnh và chậm phát triển. Qua bài viết này chúng tôi xin gửi tới bà con sự tác động của nhiệt độ nước và giải pháp nuôi tôm mùa nắng nóng.

TÌNH HÌNH DỊCH BỆNH TÔM NUÔI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG TRỊ; NHỮNG BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG, HẠN CHẾ LÂY LAN MẦM BỆNH VÀ XỬ LÝ AO NUÔI BỊ BỆNH.

Hiện nay, đang ở thời điểm nuôi tôm chính vụ của năm 2022, vì vậy hầu hết diện tích mặt nước đã được bà con tiến hành thả tôm nuôi. Tuy mới thả nuôi thời gian ngắn nhưng dịch bệnh trên tôm nuôi đã xuất hiện. Từ cuối tháng 4 năm 2022 đến nay, dịch bệnh tôm nuôi đã xảy ra ở 18 hộ dân trên địa bàn 02 xã (Vĩnh Sơn và Triệu Phước) của 02 huyện (Vĩnh Linh và Triệu Phong) với tổng diện tích bị bệnh là 9,28 ha. Theo kết quả xét nghiệm của Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Quảng Trị tất cả các mẫu bệnh phẩm đều bị bệnh Hoại tử gan tụy cấp tính

KỸ THUẬT NUÔI CÁ DÌA TRONG AO ĐẤT

Nuôi trồng thủy sản được xem là ngành kinh tế quan trọng và chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu kinh tế. Tuy nhiên, những năm gần đây do tác động của biến đổi khí hậu làm môi trường nuôi bị suy thoái dẫn đến dịch bệnh trên tôm nuôi diễn ra phức tạp, kéo dài qua nhiều năm và trở nên trầm trọng. Hậu quả là nhiều ao nuôi tôm bị bỏ hoang, đời sống của người nuôi gặp nhiều khó khăn.

KỸ THUẬT NUÔI TÔM 3 GIAI ĐOẠN GIÚP TĂNG NĂNG SUẤT, GIẢM ẢNH HƯỞNG MÔI TRƯỜNG

Trong những năm gần đây, biến đổi khí hậu phức tạp ảnh hưởng trực tiếp đến nghề nuôi trồng thủy sản nói chung và nghề nuôi tôm nói riêng. Đồng thời môi trường bị ô nhiễm, dịch bệnh luôn thường trực và có nguy cơ bùng phát cao... Mặt khác thì giá cả thị trường bất ổn, chu kỳ “mất mùa được giá, được mùa mất giá” vẫn cứ xoay quanh, chi phí vật tư đầu vào (giống, thức ăn,...) vẫn tăng từng ngày làm ảnh hưởng rất lớn tới thu nhập người nông dân trong nghề nuôi tôm. Vì vậy, việc tìm ra giải pháp nuôi hiệu quả, cải tiến kỹ thuật nhằm giảm thiểu dịch bệnh; giảm chi phí sản xuất; tăng năng suất, nâng cao chất lượng tôm thương phẩm, nâng cao thu nhập là vấn đề rất cần thiết cho nghề nuôi tôm. Để giúp bà con nuôi tôm giảm thiểu rủi ro và mang lại hiệu quả kinh tế cao chúng tôi xin giới thiệu kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn giúp tăng năng suất, giảm ảnh hưởng môi trường.

MỘT SỐ KHUYẾN CÁO TRONG NUÔI THỦY SẢN MÙA MƯA BÃO

Những năm gần đây, cùng với ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, tình hình thiên tai diễn biến ngày càng phức tạp, cực đoan và bất thường. Hàng năm, trên địa bàn tỉnh, thiên tai xảy ra liên tiếp trên phạm vi rộng, trái quy luật, đặc biệt là mưa lớn, lũ, bão,…đã gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản nói riêng và sản xuất nông nghiệp nói chung. Để hạn chế tác động xấu của môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe tôm, cá nuôi và nguy cơ thất thoát tài sản, sản phẩm thủy sản trong ao hồ, lồng nuôi do ảnh hưởng bất thường của thời tiết và mưa lũ trong tình hình hiện nay, chúng tôi khuyến cáo bà con một số biện pháp sau đây

BẢO QUẢN SẢN PHẨM THỦY SẢN KHAI THÁC BẰNG ĐÁ SỆT

Hiện nay trên các tàu cá của nước ta vốn chủ yếu tàu vỏ gỗ, thiếu hệ thống bảo quản sản phẩm đạt tiêu chuẩn, khiến tổn thất sau khai thác thủy sản ở mức rất cao từ 20% – 30%. Hầu hết tàu cá vẫn bảo quản thủy sản theo truyền thống, đó là dùng hầm chứa đá lạnh có nhiệt độ dao động từ 0 - 5 độ C, thời gian bảo quản tốt nhất không quá 10 ngày.Trong khi đó, mỗi chuyến biển của các tàu khai thác hải sản xa bờ kéo dài từ 20 - 25 ngày. Hải sản lưu giữ trên tàu dài ngày không những bị tổn thất, mà chất lượng cũng bị ảnh hưởng khi về đến bờ. Bên cạnh đó, đá lạnh thường có cạnh sắc nhọn làm tổn thương đến da cá, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập sâu vào thịt cá, khiến chất lượng bị sụt giảm.