Hướng dẫn biện pháp phòng trừ tổng hợp bệnh khảm lá sắn niên vụ 2026

Thứ hai - 08/12/2025 14:49
Bệnh khảm lá sắn do vi-rút Begomovirrus gây ra, bệnh xuất hiện ở tất cả các giai đoạn sinh trưởng của cây, biểu hiện điển hình trên lá là vết khảm vàng xanh loang lổ, bệnh phát triển nặng làm lá biến dạng, bản lá xoăn vặn; trên chồi non thì phát triển chậm, chùn ngọn. Vi-rút lây lan phát tán qua hom giống bị nhiễm và qua môi giới truyền bệnh là bọ phấn trắng.
Đánh giá và hướng dẫn xử lý sắn bị bệnh khảm lá
Đánh giá và hướng dẫn xử lý sắn bị bệnh khảm lá
Đây là bệnh nguy hiểm, gây thiệt hại lớn cho người dân trồng sắn và chưa có thuốc bảo vệ thực vật để trừ bệnh. Qua thống kê đánh giá ảnh hưởng của bệnh khảm lá sắn đến năng suất, sản lượng và chất lượng sắn trong thời gian qua cho thấy, nếu sắn bị nhiễm bệnh sớm ở thời kỳ cây con (dưới 2 tháng tuổi) thì nguy cơ làm giảm năng suất, chất lượng củ sắn cao nhất, có thể gây mất trắng; khi cây sắn khoảng 2 tháng tuổi trở lên mới nhiễm bệnh thì biểu hiện bệnh nhẹ hơn, năng suất, chất lượng giảm ít hơn.
Thời gian qua, một số địa phương vẫn chưa thật sự quyết liệt trong việc tuyên truyền các giải pháp quản lý, thích ứng với bệnh khảm lá, tình trạng người dân sử dụng giống từ những vùng bị bệnh để trồng mới vẫn còn xảy ra; việc xử lý cây bị bệnh sau thu hoạch chưa được chú trọng dẫn đến bệnh lây lan nhanh, khó kiểm soát. Mặt khác, hiện nay việc tìm nguồn giống sạch bệnh, kháng bệnh rất khó khăn, dự báo niên vụ 2026 bệnh sẽ tiếp tục gây hại nhiều nơi, ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng phát triển, năng suất, sản lượng và hiệu quả kinh tế.
Nhằm quản lý, thích ứng với bệnh khảm lá, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho sản xuất, các địa phương cần quan tâm, chủ động thực hiện các biện pháp phòng trừ tổng hợp bệnh khảm lá sắn trên niên vụ 2026, cụ thể như sau:
* Giai đoạn chuẩn bị trồng
- Đánh giá kết quả sản xuất sắn niên vụ 2025 để xây dựng kế hoạch sản xuất sắn niên vụ 2026 của địa phương phù hợp, sát đúng.
- Tăng cường kiểm tra, tuyên truyền, khuyến cáo để thực hiện tốt công tác vệ sinh đồng ruộng, tiêu hủy nguồn bệnh. Tiến hành thu gom rồi băm nhỏ hoặc đốt toàn bộ tàn dư, cây sắn còn lại từ vụ trước trên các bờ vùng, bờ thửa, hàng rào ở vùng trồng sắn bị bệnh.
- Kiểm soát chặt chẽ nguồn giống sắn trên địa bàn, không vận chuyển cây sắn bị bệnh đến vùng chưa bị bệnh, không vận chuyển thân cây sắn bị bệnh ra khỏi vùng đang bị bệnh. Tuyệt đối không được để giống từ những khu vực nhiễm bệnh cho vụ sau; cấm mua, bán, trao đổi, vận chuyển hom sắn từ các vùng bị bệnh về làm giống (kể cả cây sắn thu từ vùng không nhiễm bệnh đưa đến bảo quản, cất giữ tại vùng đang bị bệnh).
- Chọn giống sắn để trồng mới: Chỉ chọn những cây khỏe ở các vùng sắn chưa bị nhiễm bệnh khảm lá sắn để làm giống (các xã có vùng trồng sắn chưa nhiễm bệnh: A Dơi, Lìa, Hướng Phùng, Lao Bảo, Hướng Lập, Khe Sanh...). Những vùng niên vụ 2025 sắn bị nhiễm bệnh nặng khuyến cáo trồng thử nghiệm các giống sắn mới có khả năng kháng bệnh, giống chống chịu bệnh như: HN1, HN5, DT4;... .
- Ở những vùng trồng sắn đã bị bệnh khảm lá nặng từ 2 vụ liên tiếp trở lên cần nghiên cứu, khuyến cáo người trồng sắn chuyển đổi sang cây trồng phù hợp. Trong vùng bị nhiễm bệnh khảm lá sắn, khuyến cáo không gieo trồng các cây ký chủ của bọ phấn trắng như cà chua, cà pháo, cà bát, bầu bí, ớt... ít nhất một vụ để cắt nguồn vi-rút gây bệnh.
* Giai đoạn trồng đến thu hoạch
- Thực hiện trồng, chăm sóc, bón phân theo đúng quy trình sản xuất. Khuyến cáo bón bổ sung thêm các loại phân bón lá và tăng lượng phân bón giai đoạn cây con để giúp cho cây sinh trưởng phát triển tốt, tăng sức đề kháng bệnh và tăng năng suất.
- Chuẩn bị và trồng dặm thêm 10% hom giống nhằm sử dụng trồng thay thế các cây không mọc mầm và cây bị nhiễm bệnh nặng phải tiêu hủy để bảo đảm mật độ cây/đơn vị diện tích, với cách thức cứ trồng 10 hom thì trồng thêm 1 hom ở giữa hom thứ 9 và 10.
- Cần thường xuyên thăm đồng, kiểm tra, phát hiện sớm sự xuất hiện của bọ phấn trắng nhằm diệt trừ kịp thời bằng các loại thuốc bảo vệ thực vật đặc hiệu, hạn chế lây truyền bệnh ra diện rộng. Sử dụng thuốc trừ bọ phấn trắng theo nguyên tắc 4 đúng và hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Trong thời kỳ cây con cần thường xuyên kiểm tra, phát hiện những cây sắn có biểu hiện bệnh nặng (cây bị lùn lụi, còi cọc không có khả năng cho năng suất) để nhổ và tiêu hủy.

 

Tác giả: Diệu Linh - (Chi cục TT và BVTV)

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây