Một trong những động lực lớn thúc đẩy phát triển hồ tiêu hữu cơ là xu hướng tiêu dùng xanh và yêu cầu khắt khe từ các thị trường nhập khẩu lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản. Các thị trường này ngày càng siết chặt quy định về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, truy xuất nguồn gốc và chứng nhận an toàn thực phẩm. Sản phẩm hồ tiêu hữu cơ có khả năng đáp ứng tốt các tiêu chí đó, đồng thời được bán với giá cao hơn 30-35% so với tiêu thông thường. Trong bối cảnh người tiêu dùng ưu tiên sản phẩm an toàn, thân thiện với môi trường, hồ tiêu hữu cơ không chỉ mở ra cơ hội xuất khẩu mà còn góp phần nâng cao thương hiệu nông sản Quảng Trị trên thị trường quốc tế. Ngoài giá trị kinh tế, sản xuất hữu cơ còn giúp phục hồi đất đai, cải thiện hệ sinh thái nông nghiệp, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh và thích ứng với biến đổi khí hậu. Các vườn tiêu hữu cơ nếu được quản lý tốt sẽ phát triển hệ vi sinh vật đa dạng, có cấu trúc đất ổn định, giúp cây trồng sinh trưởng bền vững hơn.
Tỉnh Quảng Trị hiện có sản phẩm hồ tiêu hữu cơ tại xã Cồn Tiên (xã Gio An cũ) được thực hiện từ năm 2018 với diện tích 40ha thông qua sự liên kết của Công ty Organics More. Đến nay, diện tích này đã mở rộng hơn 60 ha với sự tham gia ổn định của 215 hộ dân trên địa bàn xã. Đây là vùng sản xuất hồ tiêu hữu cơ đầu tiên của tỉnh được cấp các chứng nhận quốc tế uy tín liên tục trong 5 năm liền như tiêu chuẩn hữu cơ Mỹ (USDA), châu Âu (EU 834) và Nhật Bản (JAS). Sản phẩm hồ tiêu hữu cơ từ vùng này được Công ty chế biến sâu xuất khẩu thành công sang các thị trường khó tính như Đức, Mỹ, Nhật Bản... Từ kết quả đạt được, Công ty Organics More dự kiến mở rộng liên kết ra toàn bộ diện tích xã Cồn Tiên và các xã Vĩnh Hoàng, Cửa Tùng. Tại xã Cửa Tùng, Hợp tác xã Hồ tiêu Vĩnh Linh cũng đang phối hợp với doanh nghiệp phát triển gần 40 ha hồ tiêu hữu cơ đạt chứng nhận châu Âu, hướng tới mở rộng diện tích trong những năm tới.
Bên cạnh thuận lợi, phát triển hồ tiêu hữu cơ ở Quảng Trị vẫn còn nhiều thách thức. Quá trình chuyển đổi kéo dài ít nhất 3 năm để “làm sạch” đất và phục hồi hệ sinh thái, khiến năng suất giảm và nông dân chịu áp lực tài chính; chi phí chứng nhận quốc tế, kiểm tra và giám sát cao là rào cản lớn với hộ sản xuất nhỏ lẻ. Nhiều nông dân còn thiếu kiến thức về kỹ thuật canh tác hữu cơ như sử dụng phân bón vi sinh, phòng trừ sâu bệnh sinh học, che phủ và luân canh cây trồng. Diện tích canh tác nhỏ, phân tán cũng gây khó khăn trong khâu thu mua, chế biến và xuất khẩu. Ngành hồ tiêu Việt Nam đang phải cạnh tranh gay gắt với các nước sản xuất lớn như Brazil, Indonesia, trong khi giá tiêu hữu cơ chưa ổn định, dễ khiến người dân quay lại canh tác hóa học. Ngoài ra, các rủi ro từ thời tiết cực đoan, dịch bệnh “chết nhanh, chết chậm” vẫn là mối lo thường trực của người trồng tiêu.
Để phát triển hồ tiêu hữu cơ bền vững, cần sự phối hợp đồng bộ giữa nhà nước, doanh nghiệp, nhà khoa học và người dân; tăng cường tập huấn, chuyển giao kỹ thuật hữu cơ, hỗ trợ vốn ưu đãi và chi phí chứng nhận; đầu tư hạ tầng thu gom, chế biến; đồng thời xây dựng chuỗi liên kết nông dân, doanh nghiệp và thị trường nhằm đảm bảo đầu ra ổn định. Song song đó, cần đẩy mạnh quảng bá, xây dựng thương hiệu hồ tiêu hữu cơ Quảng Trị, đa dạng hóa sản phẩm chế biến sâu và áp dụng công nghệ nông nghiệp thông minh để thích ứng với biến đổi khí hậu.
Sản xuất hồ tiêu hữu cơ không chỉ là một mô hình kỹ thuật, mà là hướng đi chiến lược của nông nghiệp Quảng Trị trong tiến trình phát triển xanh và bền vững. Dù còn nhiều rào cản, nhưng với tiềm năng thị trường lớn, lợi ích môi trường rõ rệt và sự đồng hành của doanh nghiệp, hồ tiêu hữu cơ Quảng Trị đang từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ nông sản Việt Nam và thế giới.
Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị
Giải cầu lông Khuyến nông mở rộng chào mừng kỷ niệm 30 năm...
Tọa đàm 8/3/2023 và Hưởng ứng tuần lễ áo dài của...
Hoạt động Team Building tại Mũi Si - Vĩnh Linh
Hoạt động Đoàn Thanh niên TTKN " Trở về nguồn thăm quan di...
Công đoàn CSTV Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị ra quân...
