Gia đình anh Đào Văn Huy một trong những hộ làm nghề bánh tét nên anh thấu rõ để làm ra sản phẩm phải qua nhiều công đoạn vất vả. Việc chọn nếp ngon, lá chuối, chuẩn bị nhân, gói bánh và đặc biệt ở bánh tét Đại An Khê là ấn tượng bánh có màu xanh của lá tự nhiên từ lá ngót, tạo nên độ thơm, ngon hương vị bánh. Trước đây các hộ xay lá ngót bằng phương pháp truyền thống thủ công như giả cối bằng tay, dùng máy xay sinh tố để xay lá ngót, sau đó lọc, vắt lấy nước, năng suất thấp và chi phí lao động quá cao, mất nhiều thời gian của người làm bánh.Những năm gần đây nhu cầu sản xuất các loại bánh tét, chánh chưng, bánh tày của các hộ ngày càng nhiều, gia đình anh cũng như các hộ dân làm bánh của Tổ hợp tác (THT) bánh tét Đại An Khê mong ước có máy móc nào làm thay con người công đoạn làm ra nước lá ngót. Xuất phát từ nhu cầu đó, anh đã sáng tạo ra ý tưởng và nghiên cứu, chế tạo thành công “Máy xay ép đa năng, ép nước lá ngót, lá gai” phục vụ cho các hộ có nhu cầu xay các loại thực phẩm. Đặc biệt là nhu cầu xay lá ngót các hộ làm bánh Tét của THT nói riêng và các hộ làm bánh tét, bánh gai trên địa bàn toàn huyện nói chung.
Máy xay ép đa năng được bản thân anh tự nghiên cứu sau một thời gian thử nghiệm, rút kinh nghiệm và từ năm 2019 đã hoàn chỉnh đưa vào sử dụng đem lại hiệu quả thiết thực đáp ứng được nhu cầu của người dân, vừa tiết kiệm thời gian, tiết kiệm nhân lực nên hiệu quả kinh tế cao và đảm bảo an toàn thực phẩm trong chế biến. Trước đây, trung bình 100kg lá ngót làm thủ công thì phải mất 5 công lao động trong 01 ngày mới hoàn thành xong, ước tính chi phí khoảng 1 triệu đồng nhưng sử dựng máy xay ép đa năng của anh Huy thì chỉ mất thời gian trong 01 giờ là hoàn thành với chi phí khoảng 150.000 đồng.
Hệ thống máy xay gồm 01 dao cắt và hệ thống ép nước, trục xoắn ép. Hoạt động của máy xay đa năng này là cho lá vào hệ thống máy xay sau đó qua hệ thống trục ép nước “trực xoắn”, cho ra sản phẩm nước lá chảy ra một cửa, cửa còn lại thải bả lá. Hiện trên địa bàn huyện Hải Lăng chưa có giải pháp nào tương tự để giúp các hộ làm bánh giải quyết khó khăn trong khâu tạo màu tự nhiên cho sản phẩm với số lượng lớn như nhu cầu của THT sản xuất bánh Đại An Khê, với hệ thống máy nhỏ gọn, giá thành rẻ, sửa chữa dễ dàng phù hợp cho tất cả mọi người dùng.
Ngoài sáng chế máy xay ép đa năng, anh Huy còn là thợ sữa chữa các loại máy móc nông nghiệp tại địa phương, từ các máy nông nghiệp như máy cắt, máy gặt đã hư hỏng, anh đã sáng tạo ra các loại máy tái sử dụng được như máy lên luống đất phục vụ trồng màu, sắn, khoai tại địa phương, giúp cho bà con tiết kiệm nhiều công lao động trong sản xuất. Xưởng cơ khí của anh đã đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho 03 lao động thường xuyên. Thu nhập bình quân mỗi năm của anh từ 120-150/triệu đồng/năm.
Theo ông Lê Văn Thảo – Chủ tịch Hội Nông dân xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng cho biết: “Với sáng tạo máy xay ép đa năng công dụng xay lấy nước các loại lá dùng để làm các loại bánh, đặc biệt là lá ngót, lá gai để làm bánh tét, bánh gai của anh Đào Văn Huy hội viên Chi hội nông dân Đại An Khê, Hải Thượng đã được bà con trên địa bàn toàn huyện đánh giá cao về hiệu quả ứng dụng, đặc biệt là 20 hộ thành viên Tổ hợp tác sản xuất Bánh tét mặt trăng Đại An Khê, giúp tăng năng suất lao động gấp 15 lần so với cách làm thủ công trước đây, giảm chi phí nhân công của hộ xản xuất. Sáng tạo kỹ thuật máy xay đa năng của anh Huy đã góp một phần giúp xã Hải Thượng có sản phẩm Bánh tét mặt trăng tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm của tỉnh, sản phẩm đạt hạng 3 sao năm 2021. Sáng kiến này của anh Huy đã đạt giải Khuyến khích tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ IX (năm 2020 – 2021)”./.
Máy xay ép đa năng của anh đào Văn Huy, thôn Đại An Khê, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng.
Lan Anh - Trần Thúy - TTKN