HIỆU QUẢ TỪ CHÍNH SÁCH CHI TRẢ DỊCH VỤ MÔI TRƯỜNG RỪNG

Thứ sáu - 03/06/2022 04:11

Trong những năm qua, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) đã đóng góp một phần không nhỏ trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, mở mang dân trí và cải thiện cuộc sống cho hàng nghìn người dân ở các xã vùng sâu, vùng xa của tỉnh.

HIỆU QUẢ TỪ CHÍNH SÁCH CHI TRẢ DỊCH VỤ MÔI TRƯỜNG RỪNG

Được biết, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị hiện có 10 nhà máy thủy điện đã đi vào hoạt động và sản xuất điện, 1 đơn vị sản xuất và cung ứng nước sạch đã ký kết hợp đồng ủy thác chi trả tiền DVMTR thông qua BV&PTR tỉnh với nguồn thu trung bình hàng năm từ 15 – 20 tỉ đồng. Từ nguồn kinh phí trên, hàng năm Quỹ BV&PTR tỉnh đã tiến hành chi trả kịp thời cho các chủ rừng để thực hiện tốt công tác quản lý bảo vệ rừng trên lưu vực các nhà máy thủy điện. Chỉ tính riêng trong năm 2021, Quỹ BV&PTR đã chi trả tiền DVMTR cho hơn 41.898 ha rừng của 1.240 chủ rừng trên địa bàn tỉnh. Bao gồm 5 chủ rừng là tổ chức, 14 UBND xã được Nhà nước giao trách nhiệm quản lý rừng, 44 cộng đồng dân cư, nhóm hộ gia đình và 1.177 hộ gia đình, cá nhân. Tập trung ở địa bàn hai huyện miền núi Hướng Hóa và Đakrông. Tổng số tiền chi trả DVMTR đạt trên 17,3 tỉ đồng. Trong đó, mức chi trả đối với lưu vực Rào Quán và Hạ Rào Quán là 800.000 đồng/ha, lưu vực Khe Nghi là 617.000 đồng/ha, các lưu vực còn lại có đơn giá 300.000 đồng/ha. Việc điều tiết nguồn tiền DVMTR được Ban điều hành Quỹ BV&PTR tham mưu đảm bảo không có sự chênh lệch quá lớn về đơn giá chi trả giữa các lưu vực, đảm bảo quyền lợi cho các chủ rừng cung ứng DVMTR trên địa bàn tỉnh.
Đứng chân trên địa bàn huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị, BQL Khu bảo tồn thiên nhiên Đakrông được giao quản lý 2 khu bảo tồn với tổng diện tích tự nhiên là 42.903,41 ha. Trong đó, Khu bảo tồn thiên nhiên Đakrông là 37.666,01 ha; Khu bảo tồn thiên nhiên đường Hồ Chí Minh là 5.237,4 ha. Tổng diện tích cung ứng dịch vụ môi trường rừng do đơn vị quản lý là 19.578,88 ha. chỉ tính riêng trong năm 2021, sau khi được Quỹ bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh (BV&PTR) chi trả, BQL đã tiến hành hoàn thiện thủ tục và các hồ sơ liên quan để chi trả cho các đối tượng nhận khoán qua số tài khoản người đại diện nhận khoán. Kinh phí chi trả DVMTR cho các cộng đồng, nhóm hộ gia đình, hộ gia đình nhận khoán bảo vệ rừng là: 3.711.517.200 đồng.
Thông qua nguồn kinh phí DVMTR hàng năm BQL, Hạt Kiểm lâm Khu BTTN Đakrông đã phối hợp với chính quyền địa phương, cộng đồng dân cư đã có những giải pháp trong công tác bảo vệ rừng được nhận khoán gồm thành lập các nhóm hộ gia đình trên địa bàn xã, thành lập các tổ bảo vệ rừng đại diện cộng đồng nhận khoán; kiểm tra, rà soát các vùng, điểm xung yếu có nguy cơ lấn chiếm, phá rừng để thành lập 10 điểm chốt chặn với tổng số lực lượng tham gia trên 150 người và được bố trí theo lịch trực hằng tuần ngay tại cửa rừng, vừa là điểm nghĩ chân, bàn bạc công việc cho lực lượng nhận khoán BVR trước và sau khi thực hiện các cuộc tuần tra rừng. Nhờ triển khai đồng bộ việc chi trả tiền DVMTR, cùng nâng cao công tác quản lý bảo vệ rừng nên chất lượng cũng như số lượng rừng ngày càng cải thiện; số vụ phá rừng, lấn chiếm đất rừng, cháy rừng,... giảm rõ rệt so với thời gian trước đó và được các cấp, ngành ghi nhận.
Thông qua chính sách chi trả DVMTR, các chủ rừng và chính quyền địa phương trong khu vực được nâng cao kiến thức về công tác quản lý bảo vệ rừng và một số chính sách phát triển lâm nghiệp của Nhà nước. Người dân cũng đã từng bước nhận thức rõ tầm quan trọng của rừng và chính sách chi trả DVMTR nên đã tích cực tham gia vào công tác bảo vệ rừng, phát triển rừng trong và ngoài lưu vực các nhà máy thủy điện.
Một điểm đáng chú ý đó là trong những năm qua Quỹ BV&PTR tỉnh luôn chú trọng đến công tác chi trả tiền DVMTR bằng các hình thức thanh toán phi tiền mặt. Hàng năm, Ban điều hành Quỹ BV&PTR tỉnh phối hợp với các ngân hàng thương mại triển khai tập huấn, mở tài khoản ngân hàng cho các chủ rừng. Kết quả đến nay, trong tổng số hơn 17,3 tỉ đồng tiền DVMTR của năm 2021, đã có gần 17,2 tỉ đồng được chi trả cho các chủ rừng thông qua tài khoản ngân hàng, đạt tỉ lệ 99%. Trong đó, BQL Khu BTTN Đakrông cũng đã chi trả toàn bộ 100% qua tài khoản ngân hàng cho các nhóm hộ, cồng đồng nhận khoán BVR theo nguồn vốn nói trên.
Công tác bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh cũng như BQL Khu BTTN Đakrông trong những năm qua đã đạt được những tiến bộ rõ rệt về nhiều mặt, BQL đã duy trì ổn định diện tích rừng tự nhiên với độ che phủ trên 90%, bước đầu thực hiện thành công xã hội hoá nghề rừng với sự tham gia các cộng đồng dân cư vùng đệm với nguồn DVMTR ổn định, bền vững cho công tác bảo vệ và phát triển rừng, phù hợp với chính sách của Nhà nước. Tuy nhiên, nguồn chi trả DVMTR của BQL khu BTTN Đakrông cho người dân nhận khoán BVR đang còn thấp nên hằng năm Quỹ BV&PTR luôn cân đối để hỗ trợ thêm, từ đó người nhận khoán BVR đã có thêm phần thu nhập cải thiện cuộc sống trong gia đình.

Thiết nghĩ, trong thời gian tới các cấp, các ngành quan tâm hơn nữa nguồn kinh phí cho công tác bảo vệ rừng để người làm công tác bảo vệ rừng có nguồn thu nhập ổn định. Đã đến lúc công tác bảo vệ rừng và bảo tồn phải có sự chung tay, chung sức và sự đồng lòng của người dân sống gần rừng. Người dân được nhận khoán bảo vệ rừng, được hưởng lợi từ rừng một cách chính đáng, có nguồn thu nhập ổn định thì rừng ngày một ổn định và phát triển, đa dạng sinh học ngày càng cao.